Wie zwijgt, stemt toe: Spreken en handelen van de kerk in turbulente tijden

Op donderdag 10 april werd voor belangstellenden in Ons Gebouw te Winschoten een discussieavond gehouden rond het thema: Spreken en handelen van de kerk in turbulente tijden. Op deze avond werd besproken hoe we een krachtig geluid kunnen laten horen tegen het huidige overheidsbeleid. De kerk mag niet langer zwijgen wanneer het overheidsbeleid democratische en morele kernwaarden aantast.

De kerkenraadsvoorzitter Ben Wanders en de predikanten Bert Altena en Gert Wybe van der Werff hielden elk een korte inleiding, waarna we in groepjes vragen bespraken. Plenair zetten we daarna het gesprek voort.
De polarisatie in de huidige samenleving gaat gepaard met negatieve ontwikkelingen als verzet tegen alles wat vreemd is, bedreiging van bestuurders, rechters en wetenschappers. Een ontwikkeling die een bedreiging vormt voor de democratie. Dit speelt ook binnen de kerk. 23,5 % van de kerkleden heeft op de PVV gestemd: een partij zonder democratische structuur en een partij die het gezag en de democratische instituties stelselmatig ondermijnt. Van deze mensen gaat 10% geregeld naar de kerk en 33% nauwelijks of nooit.

Moet de kerk bij deze ontwikkelingen zwijgen om de lieve vrede te bewaren? Of is hier een morele ondergrens bereikt en moet de kerk duidelijk spreken?

Het aan de macht komen van een partij die jarenlang de samenleving heeft opgehitst met islamkritiek, anti-migratieretoriek, kritiek op rechters, op de wetenschap, persoonlijke aanvallen op burgemeesters en politici, heeft tot weinig felle reacties geleid, ook binnen de kerken. En dat terwijl de democratie wordt ondermijnd. Democratie is geen vanzelfsprekendheid. Echte vrijheid, respect voor mensenrechten, scheiding der machten, zijn allemaal in de loop der tijd bevochten en om deze verworvenheden te behouden zullen we ons altijd moeten blijven inzetten.

Op veel plaatsen in de Bijbel is de tekst te vinden: “Ge zult de vreemdeling die in uw steden woont niet onderdrukken, noch benauwen”. Deze tekst komt boven wanneer je ziet hoe beroerd we met vreemdelingen omgaan. Zij zijn de ideale zondebok voor alles wat mis is bij ons. Het gebrek aan opvangplekken en sociale huurwoningen zijn gevolgen van jarenlang overheidsbeleid. Niet alleen extreemrechts, maar ook de middenpartijen zijn verantwoordelijk voor het ontmenselijken van vluchtelingen. Onderbuikgevoelens worden ingezet om stemmen te trekken en de feiten doen er niet toe. Het is klip en klaar dat je je als christen moet verzetten tegen de barbarij van de huidige politiek wat betreft vluchtelingen.

Omdat de Protestantse Kerk Nederland zich in stilte hult voelen wij als PGOG ons genoodzaakt een duidelijk tegengeluid te laten horen. Het liefst zouden we dit doen samen met andere kerkgenootschappen in het Oldambt. We moeten niet wegzakken in moedeloosheid en berusting, ons verzetten tegen de huidige ontwikkelingen. Dat kan op verschillende manieren, zoals deelnemen aan de Nacht van de Vluchteling (14/15 juni) in Groningen of betrokkenheid bij het Kerkasiel in Kampen. Burgerlijke ongehoorzaamheid is noodzakelijk wanneer de morele ondergrens wordt doorbroken en de overheid de bijbelse waarden met voeten treedt. Daarnaast moeten we proberen de mensen buiten onze bubbel te bereiken en een open gesprek aan te gaan met de mensen die op partijen als de PVV stemmen. Wat zijn hun zorgen en beweegredenen?

Aart de Goojer