Dit jaar gaat het bijna elke dag over ‘vrijheid’ in de pers, in praatprogramma’s en het journaal. En misschien ook wel bij u aan tafel. Als ik de eerste zinnen van deze column schrijf hebben we net de vlaggetjes en straat versierselen van 80-jarige vrijheidsviering opgeruimd. Heel Midwolda was uitbundig in het rood wit blauw versierd. Een grote optocht van vooral jeugd en kinderen met mooi versierde fietsen en skelters benadrukten de feeststemming. Maar de vele vrijheidsfestivals, vrijmarkten en andere vermakelijkheden liggen inmiddels alweer enige tijd achter ons. Zijn we misschien alweer vergeten door de zeer vele afleidingen welke onze -vrije- samenleving kent. We vierden moederdag in volle zon met familie. Mochten met vrienden in een eetclubje samen tafelen. Konden in het mooie voorjaarsweer rondfietsen in het prachtige Oldambt en onderweg een terrasje aandoen. Inmiddels de vakantieplannen in uitvoering genomen. Wat een vrijheid! Mijn generatie weet eigenlijk niet beter dan op te groeien in vrijheid met de daaraan gelinkte mogelijkheden in keuze van opleiding, beroep- of ambt, vrienden, woonplaats, wel of niet deelname aan demonstratie en ga zo maar door. Binnen de kaders van onze democratische rechtsstaat álle vrijheid om iets te gaan ondernemen of ergens iets van te vinden!
Dat we daar zuinig op moeten zijn en wellicht meer voor moeten doen dan enkel aan de zijlijn blijven staan toekijken en afwachten werd me weer eens temeer duidelijk bij het lezen van het boek ‘Als Rusland wint’ van schrijver Carlo Masala. Hij is hoogleraar internationale politiek in München. Hij schetst een niet ondenkbaar scenario in 2028 waarin Rusland het weinig betekende stadje Narva in Estland inneemt. De verovering van de Baltische Staten is dus begonnen. In de jaren na beëindigen van de oorlog in Oekraïne heeft Europa zich niet goed genoeg bewapend en ontbeert cruciale militaire kracht. Rusland gebruikt de inval als test. Hoe zal de NAVO reageren? Geldt artikel 5 nog? En bestaat er een kans op een kernoorlog? Wij zijn eraan gewend dat alles goed komt. Maar wát als dat niet het geval is? Wat als Rusland wint? Kortom er staat momenteel heel veel op het spel. Vrijheid, democratie, verworven rechten, waarden welke getoetst en bewaakt worden door instituties, onze rechtsstaat, vrije nieuwsgaring enz. Eigenlijk gewoon het leven zoals we dat al jaren gewend waren, ook in het mooie Oldambt en omgeving. Het houdt me bezig. Ook hoe je daar als Christen in wilt en kunt staan. Een lastig dilemma. Maar de tijd dringt!

Ben Wanders, voorzitter PGOG
column voor Leeftocht (juli-aug 2025)